i związanej z nimi
  • Przymiotniki i nazwy mieszkańców od wielowyrazowych toponimów
    20.10.2017
    20.10.2017
    Czy skoro przymiotniki od nazw Bielsko-Biała i Węgierska Górka to: bielskobialski i węgierskogórski, to nazwami mieszkańców tych miast będą: bielskobielszczanin, węgierskogórzanin? Ogólnie – czy sposób, w jaki tworzymy nazwę mieszkańców danego regionu geograficznego, jest ściśle związany z tym, jak wygląda odpowiedni przymiotnik? Mam nadzieję, że jest jasne, o co mi chodzi. Skoro np. przymiotnik od Konstancina-Jeziorny brzmi konstanciński, to mieszkaniec będzie konstancinianinem?
  • seksualność i seksualizm
    10.04.2008
    10.04.2008
    Szanowni Państwo!
    Czytając rozmaite teksty, zauważam, że w odniesieniu do człowieka raz używa się określenia seksualność, a kiedy indziej seksualizm. Czy jest zasada mówiąca, kiedy stosować jedno, a kiedy drugie? Czasami zresztą mówi się o „izmach”. Jakie znaczenie nadaje słowu ta końcówka?
  • Sinko i Sidorkiewicz
    15.10.2014
    15.10.2014
    Szanowni Państwo,
    w TVN24 jest reporter Mariusz Sidorkiewicz. Jego nazwisko czytane cały czas jest twardo: „s-idorkiwiecz”, podczas gdy mnie w szkole jeszcze uczono, że powinno takie zestawienia czytać się miękko: „ś-idorkiewicz”. Czy to jest błąd?
    Z poważaniem
  • świecki i święty
    30.10.2010
    30.10.2010
    Czy słowo świecki pochodzi od wyrazu świat? Jaka jest etymologia słowa święty?
  • wójt i burmistrz
    16.06.2011
    16.06.2011
    Pytanie brzmi, która z form jest prawidłowa:
    1) wójt Godowa czy wójt gminy Godów?
    2) Burmistrz Krakowa czy Burmistrz Miasta Krakowa?
    Ustawa mówi, że organem gminy jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Wydaje się zatem, że w obydwu przypadkach właściwa jest forma pierwsza. Przemawia też za tym fakt, że wyraz wójt jak i wyraz burmistrz nie odnoszą się obecnie do żadnych innych pojęć (inaczej niż prezydent miasta, mamy bowiem Prezydenta RP).
  • w promocji i w wyprzedaży
    9.03.2015
    9.03.2015
    Moje pytanie dotyczy takich terminów jak: promocja, wyprzedaż, oferta. Coraz częściej spotykam się z takim zwrotem stosowanym, głównie przez sprzedających czy osoby związane z handlem: „Mamy coś na promocji”, „Mamy coś na wyprzedaży”. Na przykład: „Proszę spróbować tej wędliny, jest na promocji”, „Tę książkę mamy na promocji”, „Na wyprzedaży obecnie jest połowa naszych artykułów”. Czy jest to poprawna forma użycia tych słów?
    Sam zawsze przyzwyczajony byłem do używania formy w promocji oraz w wyprzedaży. Co ciekawe, powyższa reguła nie jest stosowana przy słowie oferta. Pozostaje w ofercie.
    Podejrzewam, że powyższy schemat jest tak popularnie stosowany ze względu na wygodę: łatwiej powiedzieć na-promocji, na-wyprzedaży, ponieważ można to wypowiedzieć jak jedno słowo; w promocji czy w wyprzedaży wymaga zrobienia przerwy po w, trudno jest te spółgłoski wypowiedzieć płynnie. Czy jednak nie jest to naruszenie poprawności językowej?
  • źrzeć i źrzenica
    30.06.2009
    30.06.2009
    Szanowni Państwo!
    Zainteresował mnie czasownik źrzyj z wiersza Prorok Aleksandra Puszkina w tłumaczeniu Juliana Tuwima: „Prorocze! wstań! i źrzyj! i twórz!”. Czy słusznie przypuszczam, że czasownik ten we współczesnej mowie brzmiałby przejrzyj? W innym wersie wiersza jest mowa o źrzenicach, które „przeźrzały wieszczo chwili onej”, stąd moje domysły. Proszę o odpowiedź.
  • Afryka Subsaharyjska i równikowa
    16.09.2014
    16.09.2014
    Uprzejmie proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości: Afryka Subsaharyjska czy Afryka subsaharyjska; Afryka Równikowa czy równikowa?
    Pozdrawiam serdecznie.
  • bractwo i… siostrzeństwo?
    20.04.2007
    20.04.2007
    Szanowni Państwo,
    na określenie stowarzyszenia można użyć słowa bractwo? Czy istnieje jakaś forma sugerująca żeński skład takiej grupy, np. związana z wyrazem siostra?
    Dziękuję i pozdrawiam
    Joanna
  • darmo i za darmo
    18.05.2014
    18.05.2014
    Dzień dobry.
    Chciałbym się zapytać o kwestię związaną ze słowem za darmo. Otóż moja nauczycielka języka polskiego wielokrotnie nam mówiła, że nie pisze się za darmo tylko darmo i nawet gdy w podręczniku występowało to słówko z członem za, to kazała nam to poprawić. Czy jest jakieś uzasadnienie tego, czy jednak za darmo jest poprawną formą, gdyż szczerze mówiąc, nigdzie się nie spotkałem, by ktoś tak pisał.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego